Keizerskroon

Keizerskroon behoort tot de leliefamilie en komt oorspronkelijk uit Perzië. In haar thuisland wordt de plant voornamelijk gevonden op steenachtige hellingen of op struiken. Sinds de 16e eeuw is ze echter ook in Europa bekend en verfraait ze tuinen met heel aantrekkelijke bloemen. De keizerskroon is niet alleen een cadeau voor ons, maar ook voor bijen, hommels en vlinders. De plant scheidt namelijk grote druppels nectar af die een grote voedselbron voor insecten vormt. Mits de juiste verzorging zal de statige plant je tuin jarenlang verfraaien. In dit artikel ontdek je hoe je je keizerskroon plant en verzorgt, zodat je er zo lang mogelijk van kan genieten.

Keizerskroon voelt zich het best op een zonnige tot gedeeltelijk schaduwrijke plaats. Wat de bodem betreft, is de plant niet bijzonder veeleisend. Het enige wat je nodig hebt, is een voedselrijke en goed doorlatende grond. Dus als je een vrij zware kleigrond in de tuin hebt, kan je deze het beste met wat zand losmaken. Zo kan het water gemakkelijker wegvloeien en vermijd je waterophopingen. Te zandige bodems kan je met een kwalitatieve bodemverbeteraar verrijken.

Keizerskroon is een bolgewas en wordt net als de tulp of andere bekende voorjaarsbloemen in de late zomer of in de herfst aangeplant. Dan heeft de plant voldoende tijd om wortels te ontwikkelen en te ontkiemen. Nadat je de bollen hebt aangekocht, moeten ze zo snel mogelijk in de grond worden gestopt om te vermijden dat hun dunne beschermlaag snel uitdroogt. Graaf hiervoor een plantgat dat twee keer zo diep is als de grootte van de bol. De bol wordt vervolgens met het gat naar boven in de grond geplaatst. Houd rekening met een afstand van 30 tot 50 cm tussen de bollen - de plant voelt zich beter als ze niet te dicht bij andere planten staat.

Keizerskroon is in principe heel gemakkelijk in onderhoud. De plant heeft echter regelmatig water nodig. Als het niet voldoende regent, moet je dus naar de gieter grijpen om ervoor te zorgen dat de bodem vochtig genoeg is. Vooral tijdens de zomermaanden kan de grond snel uitdrogen. Geef bij voorkeur direct aan de voet van de plant water en giet geen water over de bloemen en bladeren.

Hoewel de plant van vocht houdt, verdraagt ze geen permanent natte grond en houdt ze helemaal niet van wateroverlast. Als overtollig water niet kan weglopen, loopt de bol het risico om te beschimmelen. Als je je keizerskroon in een pot wilt aanplanten, moet je daarom absoluut een pot kiezen die voorzien is van drainagegaten. Enkele potscherven of een laagje hydrokorrels op de bodem van de pot zijn eveneens aanbevolen, zodat het water nog gemakkelijker kan weglopen.

Om de statige plant zo goed mogelijk te ondersteunen, is het belangrijk om regelmatig meststof te geven. Nog vóór de nieuwe scheuten in maart beginnen te groeien, kijkt de keizerskroon in het voorjaar uit naar een portie meststof met langdurige werking. Zo garandeer je een goede start in het najaar. Markeer de plantplaats in het najaar zodra je de bol in de grond hebt gestopt, zodat je later weet waar je meststof moet strooien. Na de bloei kijkt de plant opnieuw uit naar een portie meststof - zo heeft de plant volgend jaar opnieuw voldoende voedingsstoffen om te bloeien.

Ook al ziet de keizerskroon er na de bloeiperiode niet zo mooi meer uit : de verdorde bladeren mogen niet direct worden verwijderd. De plant heeft die nog steeds nodig om voedingsstoffen voor de winter in de bol op te slaan. Pas wanneer de bladeren bruin zijn of in het voorjaar, voor de nieuwe scheuten zich beginnen ontwikkelen, mogen ze worden verwijderd. De verwelkte bloemen mogen daarentegen direct worden verwijderd. Alle plantendelen zijn namelijk giftig voor de mens. Was je handen en tuingereedschap dus zorgvuldig nadat je de bloemen hebt afgeknipt. Plant de keizerskroon bij voorkeur niet in de buurt van kleine kinderen.

Ook in het Perzische thuisland van de keizerskroon zijn er koude winters. Dit zorgt er tegelijk voor dat de plant in onze contreien winterhard is. Je hoeft de bol dus niet uit de grond te halen om hem droog te overwinteren. In extreem koude streken kan het echter zinvol zijn om de plant uit voorzorg vóór de eerste nachtvorst af te dekken met een laagje bladeren. Het enige wat belangrijk is, is dat je eraan denkt om de bescherming weer te verwijderen voordat de plant in het voorjaar ontkiemt.

Als je keizerskroon in een pot is aangeplant, kan je de pot op een koele, beschutte plaats overwinteren. Zodra de eerste bladeren in het voorjaar verschijnen, mag je de plant terug buiten plaatsen.

Als je geen genoeg kan krijgen van de keizerskroon in je tuin, kan je de plant vermeerderen. De ideale periode om dit te doen is de late zomer. Haal de plant voorzichtig uit de grond en scheid de dochterbollen, die om de paar jaar aan de plant verschijnen, van de moederbol. Vervolgens plant je de afzonderlijke bollen terug in de grond.

Als je keizerskroon in het voorjaar gewoon niet wil bloeien, dan is de teleurstelling natuurlijk groot. Soms hebben de bollen echter wat tijd nodig en bloeit de keizerskroon pas vanaf het tweede jaar. Een andere oorzaak kan een foutieve standplaats zijn. Als de plant te weinig zon krijgt, zal dit gevolgen hebben voor de bloei. Kies daarom de juiste standplaats uit. Eenmaal je het perfecte plekje hebt gevonden, zal de plant je meerdere jaren belonen met prachtige bloemen.

De meest voorkomende plaag bij keizerskroon is het leliehaantje. Dit is een kleine, glanzende rode kever die graag aan de bladeren vreet. Wees daarom vanaf eind maart op je hoede en controleer je plant regelmatig 's morgens. Dan zijn de insecten door de koude temperaturen minder beweeglijk en kan je de insecten gemakkelijk verwijderen. Bij een sterke aantasting kan het nodig zijn om een gewasbeschermingsproduct tegen bijtende insecten toe te passen. Vergeet daarbij de larven niet. Het insect legt zijn eitjes op de plant. Zodra de larven hieruit verschijnen, vestigen die zich meestal op de onderzijde van de bladeren. Daarom is het belangrijk om ook de onderzijde van de planten te behandelen.

Keizerskroon verspreidt een intense, doordringende geur waarvan wordt gezegd dat die woelmuizen op afstand houdt. Dit is echter niet bewezen. Bovendien beschermt de geur alleen tegen het ongedierte in de directe omgeving. Dit betekent dat - hoewel de woelmuis uit de buurt van de keizerskroon blijft - het knaagdier wel de krokus- of tulpenbollen die niet in de directe omgeving zijn aangeplant, zal aantasten. Speciale vallen of afschrikmiddelen zijn dus zeker doeltreffender als je kampt met woelmuizen in de tuin. Toch kan je het natuurlijke alternatief uitproberen door meerdere keizerskronen in de volle grond aan te planten rond de meer bedreigde vroegbloeiers zoals tulpen of krokussen.