Overwintering van mediterrane balkon- en kuipplanten

Als je ook komend jaar van je balkon- en kuipplanten wil kunnen genieten, moet je voordat de winter komt de nodige maatregelen nemen. Zo divers als de vele plantensoorten zijn, zo uiteenlopend zijn ook hun vereisten voor een optimale overwintering. Hoe je je pot- en kuipplanten het beste door de winter helpt, ontdek je hier.

Overwintering volgens behoefte

Op een enkele uitzondering na moeten alle planten die in bakken, potten of kuipen staan tegen temperaturen onder het vriespunt worden beschermd. Dat is een gevolg van het feit dat hun aardekluiten minder beschermd zijn tegen de kou dan in de vollegrond en daardoor sneller bevriezen. Terwijl warmteminnende exoten de winter binnenshuis moeten doorbrengen, kunnen tuinplanten in potten en kuipen met de juiste winterbescherming ook buiten blijven staan. In principe geldt dat hoe korter het verblijf in de vaak niet optimale overwinteringsruimte is, hoe minder een plant verzwakt raakt. De balkon- en kuipplanten in België komen uit een grote verscheidenheid aan regio's. Je moet rekening houden met de individuele tolerantie voor kou van een plant en de datums voor het binnen en buiten zetten afstemmen op de desbetreffende soort.

De verschillende vereisten van planten aan hun winterkwartier

Planten die buiten overwinteren
Planten die buiten overwinteren, zijn bijvoorbeeld de buxus, de roos en de laurierkers. Voordat je deze planten in de late herfst een winterbescherming geeft, moeten je ze 'reinigen', d.w.z. de zieke en beschadigde scheuten en bladeren verwijderen. Vervolgens omwikkel je de kuipen met wintervlies, bubbeltjesplastic of ander isolerend materiaal en zet je ze op houten of polystyreenplaten. We raden je aan de potgrond eveneens te bedekken, zodat die ook niet kan bevriezen. De bovengrondse plantendelen bescherm je alleen bij aanhoudende vorst, bijvoorbeeld met sparrentakken of een oude deken. Zet de planten dicht op elkaar tegen de huismuur om ze te beschutten tegen regen en wind.

De volgende planten kunnen in zachte winters of met winterbescherming buiten blijven: caryopteris, hortensia, lavendel, rozemarijn, rozen, skimmia, parelbes (Gaultheria mucronata/Pernettya mucronata).

In alle gevallen in het licht overwinteren
Planten zoals de oleander, de olijfboom, citrusplanten, naaldboomsoorten en enkele bamboesoorten hebben tijdens hun overwintering licht nodig en temperaturen tussen de 5 °C en 10 °C. Deze omstandigheden zijn aanwezig in bijvoorbeeld onverwarmde en lichte kelders, trappenhuizen en garages. Ook planten die in de winter bloeien, bijvoorbeeld camellia's, moeten in het licht overwinteren.

De typische serretemperatuur ligt tussen de 10 en 15 °C. Bijna alle potplanten voelen zich thuis in deze lichte, koele en goed beluchte omgeving.

Eventueel in het donker overwinteren
Planten die hun bladeren laten vallen en sterk teruggesnoeide planten mogen ook in het donker overwinteren, op voorwaarde dat de temperatuur voldoende laag is (0 tot 5 °C). Dat geldt bijvoorbeeld voor de engelentrompet en de fuchsia.

Let op deze punten bij de overwintering van je balkon- en kuipplanten

Let er vanaf september op dat je niet te veel water geeft, zodat de kluiten van je kuipplanten niet te nat worden. Dat voorkomt verschimmelen van de wortels in het winterkwartier.

Het juiste moment om een plant binnen te zetten is afhankelijk van de plant. Je kunt als vuistregel aanhouden dat kruidachtige planten meestal gevoeliger zijn dan houtachtige en dat groenblijvende bomen en struiken beter bestand zijn tegen de kou dan planten die hun bladeren laten vallen.

De meeste kuipplanten moet je vóór het overwinteren met ongeveer een-derde terugsnoeien. Een uitzondering hierop is de oleander, omdat bij deze plant de scheuten voor het volgend jaar al in de herfst worden gevormd. Snoei bladeren en scheuten die door ziekte zijn aangetast ruimschoots terug en gooi deze in de groene bak voor organisch afval. Composteer deze bladeren en scheuten niet.

Voordat je je planten naar hun definitieve overwinteringsruimte verhuist, moet je ze goed controleren op insectenplagen. Zet de planten in het winterkwartier niet te dicht op elkaar. Zorg voor een goede beluchting, inspecteer de planten regelmatig en verwijder oude bladeren.

Over het algemeen geldt dat hoe lichter de ruimte, hoe warmer deze mag zijn en hoe donkerder de ruimte, hoe koeler deze moet zijn.

Geef je planten tijdens het overwinteren slechts matig water, maar laat ze niet uitdrogen. In het donker overwinterende planten hoeven in de winter nauwelijks water te krijgen.

Deze onderwerpen kunnen je ook interesseren